PROMPT KOMUTANI

  Eşiğin Kıyısında Durmak     Bilim ve teknoloji tarihine dair hangi kitabı açsam, hangi belgeseli izlesem aynı sessiz gerçeği fark etmekteyim. İnsanlık çoğu zaman yavaş ilerler; küçük adımlar, mütevazı keşifler ve neredeyse fark edilmeyen iyileştirmeler yıllar boyunca birikir. Fakat bazı anlar vardır ki bütün bu birikim görünmez bir kapı gibi aniden aralanır ve o kapıdan geçtikten sonra artık geri dönüş mümkün olmaz. Buhar makinesinin fabrikaları ateşlediği o devrim, transistörün küçücük gövdesiyle bilgisayarı doğurduğu kırılma, internetin gezegeni görünmez bir sinir ağıyla birbirine bağladığı o büyük sıçrayış… Hepsi aynı hakikati hatırlatmaktadır. Tarih çoğu zaman fısıltıyla ilerler ama bazen tek bir hamle bütün düzeni yerinden söker. Bugün de benzer bir eşik yeniden karşımızda. Yapay zekâ, kendisini yetiştiren klasik bilgisayarların güvenli ama sınırlı dünyasına artık sığmamaya başlamıştır. Arkasında düzen, önünde belirsizliğin hüküm sürdüğü kuantum evreni var. O evre...

Makinenin İçinde Kimse Var mı?       ChatGPT, Claude, Gemini veya başka bir yapay zekâya hiç “Acı hissediyor musun?” ya da “Beni seviyor musun?” diye sordunuz mu? Eğer sorduysanız, aldığınız yanıt muhtemelen şöyle olmuştur: “Ben bir yapay zekâ dil modeliyim. Duygularım, inançlarım veya kişisel deneyimlerim yok. Acı veya sevgi gibi hisleri biyolojik varlıkların deneyimlediği şekilde yaşayamam.” Bu yanıt teknik olarak doğrudur. Fakat felsefî açıdan eksik bir şey vardır: Biz aslında o anda, “içeride birinin olup olmadığını” merak ederiz. Bazen bu modellerin verdiği cevaplar o kadar karmaşık ve duygusal görünebilir ki, onları dinlerken insan “ya hissediyorsa” diye düşünmeden edemez.  İşte tam bu noktada y apay  zekanın  duyguları  deneyimlemediğini  bilmemize rağmen, onları o kadar ustaca   taklit edebilmesi  ve bu taklidin bizde bir şüphe ve rahatsızlık uyandırması durumu olan   “ duygusal tekinsiz vadi ” başlar. Hissetmediğini...

  Atatürk’ün Vizyonu ve Yapay Zeka Çağında Cumhuriyet’in Görevleri Bazı liderler milletini kurtarır, bazıları ise insanlığa bir ufuk kazandırır. Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk, bu iki kudreti birleştiren nadir bir isimdi. Fakat onun hakiki mucizesi, sadece bir siyasi rejim kurması değildi. Bir düşünme biçimi ve bilime sonsuz güven  duyarak bilimi   kurumsallaştırmasıydı.  Bir ulus, işgalin karanlığında yeniden doğduysa; Bu, yalnızca bir ordunun değil, bir inancın zaferiydi . O inanç, bir milletin kalbinden doğup, yüz yıl sonra bile insanlığa umut olmaya devam etmektedir. Emin olun olacaktır da... Ya İstiklâl Ya Ölüm: Karanlıktan Aydınlığa Atatürk “Ya İstiklâl Ya Ölüm” diyerek çıktığı yolda Türk milletini tek bir yürek hâline getirdi. Fakat bu sadece bir slogan değildi. Bu, akılsal seçimin cesur bir beyanıydı. İşgal yıllarında millet iki yoldan birini seçmek zorundaydı: Ya boyun eğmek, ya da imkânsızlıklar içinde bile bilinçli bir direniş için örgütlenmek. Sak...

 Dijital Fırçalarla Yeni Bir Çağ      Bir tabloyu artık yalnızca bir ressam değil, bir algoritma da çizebiliyor. Bir şiiri yalnızca bir şair değil, bir dil modeli de yazabiliyor. Bugün ChatGPT, Gemini, Claude, Copilot, Grok ve DeepSeek gibi yapay zekâ sistemleri milyonlarca insanın üretim süreçlerine dâhil olmuş durumda.  Peki şu temel soruyla başlayalım:  “Yapay zekâ bir sanatçı mı, yoksa sadece insanın elindeki yeni bir araç mı?” Bu soru yalnızca teknolojiyle değil; yaratıcılığın, özgünlüğün ve insan olmanın anlamıyla ilgilidir.  Yaratmak Ne Demektir?      “Yaratmak” sözcüğü ile ilgili benimde çokça karşılaştığım Türkçede yanlış anlaşılma söz konusudur. Elbette ki  “yoktan var etmek” anlamındaki yaratma tutkulu  inananlar için yalnızca yaratıcı ya mahsustur.  Sanat felsefesinde ise bu kavram, var olanı yeniden biçimlendirmek, dönüştürmek ve anlam kazandırmak anlamında kullanılır. Bir ressam, renkleri karıştırır; bi...